روستا جواهرده - رامسر

روستای جواهرده، یکی از پرطرفدارترین جاهای دیدنی رامسر در شمال کشور است که با جاده‌ای رویایی و غرق در مه، شما را به سفری در یک تابلوی نقاشی و خیالی دعوت می‌کند. این روستا با آب و هوایی دلپذیر و چشم‌اندازهای طبیعی بی‌نظیر، هر سال میزبان گردشگران داخلی و خارجی بسیاری است که به‌محض قدم گذاشتن در جاده منتهی به این روستا از زیبایی‌های بی‌بدیل این منطقه، حیرت‌زده می‌شوند.

توضیح نام جواهرده

نام جواهرده، شاید یکی از زیباترین و بهترین نام‌های ییلاق‌های شمالی باشد؛ زیرا جواهرده، همچون جواهری سبز در ارتفاعات رامسر، عروس شهرهای شمالی ایران می‌درخشد. البته باید بدانید که برخی شواهد نشان از این واقعیت دارند که نام این روستا از ابتدا «جواهرده» نبوده است. در گذشته در مناطق شمالی ایران به‌خصوص گیلان، به روستاهایی که در ارتفاعات و مکان‌های بلند قرار داشتند، «جورده»، «جئورده»، «جؤردی» یا «جؤرده» به‌معنای «ده بالا» می‌گفتند. به همین دلیل بسیاری از افراد اعتقاد دارند که نام جواهرده از این واژه‌های قدیمی مشتق شده است. البته نام «جئورده» در توضیح رویدادها سال ۸۸۸ هجری قمری در کتاب «تاریخ گیلان و دیلمستان» از سید ظهیرالدین مرعشی نیز آمده است و این سند تاریخی نیز این فرضیه را تا حدی تایید می‌کند.

یکی دیگر از فرضیه‌های موجود درباره نام‌گذاری روستای جواهرده به این نام این است که در گذشته مردم از قبرهای گبری، جواهرهای بسیاری پیدا کرده‌اند. گفته می‌شود که از دوران ساسانیان تا پیش از دوران آل بویه، رسم دفن مردگان در بلندی‌ها و درون دخمه‌ها همراه با لوازم زینتی (جواهرات) توسط زرتشتیان در این منطقه وجود داشته است. به‌علاوه از آنجا که سنت نام‌گذاری در این منطقه بیشتر تاکید بر شرقی و غربی بودن یا اولیا و سفلی دانستن مکانی آن بوده و مربوط به دوران نظام خانی و خان‌زادگی و ملوک الطوایفی است؛ پس نام جورده یا جئورده به‌معنای ده بالا نمی‌تواند صحیح باشد و به احتمال زیاد، همان نام جواهرده به‌معنای گوهر و جواهر، صحیح‌تر است.

یک استدلال دیگر درباره نام جواهرده، وجود نام «جواهردشت» در رودسر است که خود تاییدی بر تصادفی نبودن نام جواهرده در رامسر است. زیرا شاید جئور در یک مکان به اشتباه به جواهر تعبیر شود؛ اما این مساله که این نام در دو مکان متفاوت به اشتباه به جواهر تعبیر شود، امری دور از واقع به نظر می‌آید. البته برخی مورخان نیز اعتقاد دارند که نام جواهر دشت از «جؤردشت» تحریف شده است و باید بدانید که در اشکورات، روستاهایی به نام جورده (ده بالا) و جیرده (ده پایین) نیز وجود دارند که شاید تاییدی بر این تحربف باشد.

برخی افراد نام جواهرده را تغییریافته «جَوادَهار» به معنی گندم‌زار میان شکاف دو کوه می‌دانند؛ زیرا این منطقه زمانی پر از کشتزارهای گندم و جو بوده است. در زبان اوستایی «جاوا» به معنی «گندم» و در زبان پهلوی «جاو» به معنی «جو» است و «دهار» نیز به معنی «شکاف کوه» است. یکی دیگر از فرضیه‌های موجود نیز این است که در گذشته‌های دور، زنی به نام «جواهر»، حاکم این منطقه بوده است و نام روستا از روی نام او برداشته شده است.

آداب و رسوم

مردم روستای جواهرده در گذشته از تقویم گالشی یا گیلکی استفاده می‌کردند و جشن‌های مختلف مانند عید نوروز یا جشن تیرماه سیزده و همچنین پرداخت خراج و مالیات، حساب و کتاب زمان کاشت و برداشت محصولات کشاورزی و دامی، همه و همه وابسته به این تقویم بوده‌اند.

جالب است بدانید که مردم روستای جواهرده، نوروز (نوروز بل) را در آغاز فصل بهار و اول فروردین جشن نمی‌گرفتند؛ بلکه روزهای اواسط ماه مرداد (۱۳ تا ۱۷ مرداد) برای آن‌ها به‌عنوان شروع سال شناخته می‌شده است. ماه‌های سال گیلکی در تقویم گالشی به این ترتیب هستند: نوروز ماه، کرچه ماه، ارکه ماه، تیر ماه، موردال ماه، شرر ماه، امیر ماه، اول ماه، سیه ماه، ده ماه، ورفه ماه، اسفندار ماه.

ثبت دیدگاه
نظرات کاربران